2013/06/26

Estaragne (3006m)

EGUNA: 2013/06/26

IRTEERA: Val d'Estaragneko aparkalekua (2071m)

ZAILTASUNA:
- Eski zailtasuna: S4. Bai igoeran eta baita jaitsieran ere aldapa tenteak (40 gradu ingurukoak) ditu eta pausu konprometituak harresi malkartsuen gainetik. Kontu handiz ibili beharrekoa elur gogorrarekin edo elur-jausi arriskuarekin.
- Alpinismo zailtasuna: PD.

DENBORAK:
- Igoera: 3 ordu.
- Jaitsiera: Ordu bat.

NOLA IRITSI: Euskal Herritik A64 autobidean barrena aterako gara eta bertatik segiko dugu Saint Lary Soulan herrirako irteera ikusi arte. Herri honetara iritsi beharko dugu hain zuzen ere, Aureko bailara zoragarria osorik zeharkatuz. Saint Larytik hegoaldera, Bielsa-Aragnouet tunel aldera, doan errepidetik segiko dugu Fabian auzogunean eskuin biratu arte. Hemendik igoko gara Neouvielleko erreserba Naturalean sartuko gaituen bide ederretik. Oredongo lakura iristen garenean Cap De Long lakura doan bidea hartuko dugu. Urtegi honetara iritsi baino kilometro inguru lehenago, Val d'Estaragneko bailaratxoaren sarreran dagoen aparkaleku ttikian utziko dugu autoa.

DESKRIBAPENA:
Aurtengo elurte ikaragarriak aprobetxatzeko azken aukeretako bat bilan nenbilen eta eski denboraldia bukatzeko asmoz irteera bat egitea zen asmoa. Azken asteetan Anetora joateko plana pare bat aldiz zapuzturik, udan gauden honetan porteorik egin behar ez den leku gutxietako bat dugu Neouvielleko mendigunea, beharbada Maladeta eta Gavarnierekin batera. Honela ba, laguna aurkitu eta bertara abiatu ginen aste tarteko eguraldi antizikloniko ederraz disfrutatu asmoz. Hasiera batean, Cap de Long lakutik atera eta Campbieil mendia egitea zen asmoa, beharabada estaragnerekin lotuz eta Val d'Estaragneko jaitsiera bertikala eginez. Bertara ailegatzean ordea, Estaragne aldea elurrez primeran zegoela ikusi genuen eta igoera bertara egitea erabaki genuen. Gainera, distantziaz eta denboraz ere askoz laburragoa zen aukera hau eta horrek jaitsieran elurra ez oso astuna harrapatzea ahalbidetuko zigun. Hala ba, bidea itxita egon arren, Val d'Estaragneko aparkalekuan pasa genuen gaua, era pixka bat klandestinoan. Entzunda geneukan itxita dagoen bideetatik igotzean 1500 euro arteko isunak jartzen dituztela. Arriskatu egin ginen hala ere eta suertez ongi atera zen apostua.

6:40 : Val d'Estaragneko aparkalekua (2071m).
Bertze behin ere hala moduzko gaua pasa ondotik, seietan ernatu ginen. Justu onenean geundenean. Horrela gertatzen da beti. Lauretan abiatzeko ideia ere ibili genuen bezperan, baina ordu horretan izugarrizko lainoak estaltzen zuen ingurua. Gainera hotza egiten zuen eta beraz elurrari goxatzen utzi beharko genion jaisteko. Ez zuen merezi goizegi abiatzea. Zerbait jan, trasteak prestatu eta eskiak motxilatik zintzilik abiatu ginen bailaratxo politean goiti.


Eguzkiak jadanik lanean hasteko asmoa zuela zirudien. Egia erran goiz freskoa zegoen eta eskertuko genituen lehen printzak. Gero bertze kontu bat izanen zen...


Lehen metroak bidexkatik eginda segidan iritsi ginen elurrera. Hala ere, hasieran ez zuen jarraipenik elur horrek eta eskiak motxilan eramaten segitzea erabaki genuen.


Ilargiak markatzen zigun helmuga.



Atzekaldean berriz, azken lainoak temati Oredongo lakuaren gainean.


Minutu guttiren buruan, elur jarraira ailegatu eta eskiak eta kutxilak jarri genituen. Gogor zegoen elurra gaueko tenperatura zeropetik ibili baitzen.


Lehen metrotik malda tenteei egin beharko genien aurre. Parean Grand Pic des Alharisses eta Col d'Estaragne lepoa genituen.


Elurretik metro batzuk eta lehen aldapak gainditu ondotik, korridore ttiki batera ailegatu ginen. Eskiak berriz bizkarrera eta kranpoiak zangoetara! 40 bat gradu izanen zituen korridore honek.


Korridorearen irteeran...


Harrizko harresia gainditzen zuen korridorea pasata berriz eskiak jantzi genituen. Hemendik goraino maldak ez zigun atsedenik emanen. Hala ere, eguzkiak bere lana egin zuen ipar-ekialdeko malda hauetan eta elurra goxo zegoen.


Malda tentean goiti arrasto zahar bati jarraika igoko ginen.


Eskiekin igoko ginen Estaragneko ekialdekoertzeko (Crete de Cintes Blanques) lepotxo bateraino. Hemen eskiak utzi eta gailurreko harkaitzak iparraldetik inguratuz iparraldeko ertza harrapatu genuen.


Azken metroak iparraldeko arista errazetik. Gibelean, hurbil, Grand Pic des Alharisses eta urrunago Turon de Neouvielle, Trois Consellers, Neouvielle, Ramougn eta Midi de Bigorre mendi ezagunak.


Mechant eta Bugatet mendiak Estaragnerekin lotzen dituen Crete des Cintes Blanques ertz ederra.


9:34 : Pic d'Estaragne (3006m).
Gailurrera iristean igotako bailaratxoari begiratua eman genion. Jaitsiera ederra genuen zai. Oredongo lakua ikusten da behean eta atzean Bastan, Portarras eta Arbizon mendiak.


Campbieil, Badet eta Pic Long mendiak ezkerretik eskuinera. Lehenengoa ez da sobera urrun gelditzen, baina bertze baterako utzi genuen igo beharreko malda ikusita.


Iparraldean lehen aipatutako Grand Pic des Alharisses, Turon de Neouvielle, Trois Consellers, Neouvielle, Ramougn eta Midi de Bigorre bertzeak bertze.


Kamararekin arazoren bat izanda gailurreko argazki pila galdu genituen, tartean gu agertzen ginenak. Erdipurdiko argazki sesioa beraz. Ezin berdina erran jaitsierari buruz. 1000 metro bertikal eta dena guretzat! Gainera elurra ere primerakoa aurkitu genuen.


Jaitsieraren zatirik malkartsuena gaindituta atzera begirada egindakoaz harro. Gorriz ikusten da eskiekin egin genuen igoera eta jaitsieraren ibilbidea.


Oraindik ere malda ederrak genituen aitzinetik. Hauek ordea ez ziren eguzkitan aski egon eta elur gogorragoa aurkitu genuen azken zati honetan.


Eta horrela iritsi ginen elurraren bukaerara.


Errekak urturako elurra garraiatzen. Azkenean uda ate joka dago gure Pirinio maitean ere.


Eskiatzaileek lekua utziko diete ibiltariei eta eskalatzaileei...


Elur malda hauek, behi eta ardiz betetako belardi bilakatuko dira...


Baina mendi eta erreka hauek urte osoan gordetzen dute beraien xarma. Xarma horrek eramaten gaitu behin eta berriz beraietara. Ongi etorri uda!


2013/06/12

Okoro (1259m), Artsal (1230m), Iparraldeko Kaskoa (1200m) eta Hargintzuko Harria (1210m)

EGUNA: 2013/06/12

IRTEERA: Negusaroi (740m)

IRAUPENA: 4 ordu itzuli osoa

NOLA IRITSI:
Baztan haranean Irurita herritik Eugira doan errepidea hartu eta bertatik igoko gara 12. puntu kilometrikoa arte.

SARRERA: 
Baztango bazkalekurik onena da Erdizko mendia. Bertan bazkatzen dira Baztango abeltzainen ehundaka behi, ardi eta zaldi urtero. Bazkaleku bikain eta mendi eder honek ordea bertze altxor preziatu bat ere ba omen du: magnesita. Mineral horren ustiapenak emanen zien diru freskoaren usainera bildu zen 2000ko hamarkadan MAGNA enpresa. Garaiko Udalaren oniritziarekin, inguruan zundaketa batzuk egiteko baimena lortu eta mendi hau aldez alde zulatzeko proiektua egituratu zuten. Udal ordezkariak ez bezala ordea, zorionez herria aurrez aurre topatu zuten. Proiektuaren kontrako ahotsa Baztango xoko guztietara hedatu zen. Horren erakusgarri izan ziren bertzeak bertze 2007an Elizondon izan ziren mobilizazioak. Herriaren presio eta mobilizazioen ondorioz, MAGNAk proiektua behin-behinean alde batera utzi zuen eta Zilbeti ingurua jo zuen begiz bertze proiektu bat egiteko asmoz. Bertan ere, babestutako oihanak moztu eta minerala ustiatzeko proiektua garatu nahiean dabil azken urteetan eta kalapita ederra sortu da.

Bertze alde batera mugitu arren, MAGNAk ez du Erdizeko eremua atzendu oraindik. Belardi berdeak eta erreka gardenak ez daude oraindik piztiaren hatzaparretatik salbu. Azken hilabeteetan ixilpeko hainbat mugimendu egin dituzte Baztango jendartean proiektuaren aldeko jarrera bulkatu nahiean. Udaleko zenbait ordezkari ukitu dituzte, garapena bulkatzearen aldekoa omen den elkarte bat sortu dute... Hori ikusita, proiektuaren garaian sortu zen Erdiz Bizirik proiektuaren kontrako plataformak bere lanari berrekitea erabaki du eta lanean hasi da berriz ere.

Lan horren parte da, larunbat honetarako, ekainak 15, Erdiz ingurutik antolatu den mendi martxa. Bi martxa eginen dira, bat luzea (4 bat ordukoa) eta bertzea motza (2 ordukoa). Jende mota guztiarendako prestatuta daude ibilbideak eta bertan aukera izanen da inguru eder hau ezagutzeko eta harrobiaren proiektuak ukituko lituzkeen lurrak ikusteko. Ibilbide luzea egiteko geldialdia goizeko 7 eta erdietan egin da Iruritako plazan, 8etan Negusaroitik abiatzeko. Motza berriz, 10etan abiatuko da Negusaroitik eta beraz geldialdia 9 eta erdietan da Iruritan bertan. Mendi martxa hau eginen den eremua ezagutzeko aukera duzue ondoko erreportaian. Ibilbide luzearen antzekoa den ibilbidea erakusten da. Hemendik bertan parte hartzera animatzen dut jende guztia. Erdiz Bizirik!! Zilbeti Bizirik!! Baztan ez dago salgai!!


DESKRIBAPENA:

8:53 : Negusaroi (740m).
Ibilbidea abiatuko den lekua etxola hauen ingurua da.


Lehen metroak oihan ederretik eginen dira. Inguru honetan behiak markatzeko erabiltzen diren itxiturak ere bisitatuko dira.


Erdizko parajerako sarrera Trepako Bizkarraren ondoan dagoen lepoko pistatik.


9:39 : Oialegiko lepoa (1050m).


Lepotik goiti gibelera begiratuta ikuspegi ederra ikusgai...


Ezkerrean Artsal, erdian Okoro eta eskuinean, urrunago Saioa.


Bustalmorroko lepoa, GRaren bidegurutzea.


Adi Bustalmorrotik.


10:05 : Artsalgo lepoa (1180m).
Lepotik Okoroko gailurrera azken malda bertzerik ez da gelditzen.


10:13 : Okoro (1259m).
Kaskotik etorritako bidera begirada.


Saioa Okoroko kaskotik.


10:48 : Artsal (1230m).
Okoroko kaskotik bueltan bidetik pixkat desbideratu eta bertze kasko honetara igo ahal gara.


Iparraldeko Kaskoa eta Hargintzuko Harria Artsaldik.


11:00 : Iparraldeko Kaskoa (1200m).


Inguruan dagoen bertze mendi bat: Hargintzuko Harria.


11:12 : Hargintzuko Harria (1210m).
Erdizko eremu ederra kaskotik ikusita. Tartean Iparraldeko Kaskoa, Artsal eta Okoro.


Auza mendia Hargintzutik.


Hargintzuko Harriko gutunontzia.


13:00 : Pitzamar (800m).
Artesiagako errepidearen ondoan frankismo garaian behartuta lan eginarazitako presoen oroimenean dagoen eskulturan akituko da ibilaldia.


Ez dezagun eremu hau galtzen utzi. Erdiz Bizirik!!!!


2013/06/05

Gabiedou (2809m)

EGUNA: 2013/06/05

IRTEERA: Hotellerie le Maillet (1837m), Gedre

ZAILTASUNA:
- Eski zailtasuna: S5
- Alpinismo zailtasuna: PD

DENBORA:
- Igoera: 2 ordu eta erdi
- Jaitsiera: Ordu bat

NOLA IRITSI:
Baionatik A64 autopista hartuta Tarbeseko irteeraraino joko dugu eta behin autopista utzita Lourdesera. Lourdes hiria zeharkatuta hegoaldera Luz Saint Sauveur herrira eramanen gaituen errepidetik igoko gara eta behin hona iritsita Gavarniekoa hartuko dugu. Errepide honetatik goazela, Gedre herrixka zeharkatu bezain laister ezkerretara desbiazio bat dagoela ohartuko gara. Troumouseko zirkura igotzen den errepidea da. Hemendik igoko gara, errepidea akitu baino 3 kilometro lehenago ikusiko dugun hoteltxora iritsi arte. Neguan normalean errepide zati hau itxita egoten da Gedretik gora.

2009ko udan ateratako argazkia.


DESKRIBAPENA:
Azken asteburuetan gauza bat dela edo bertzea dela atera gabe egon ondotik, denboraldia akitzeko zerbait egiteko gogoz nenbilen eta astetarteko eguraldiaren su etentxoa aprobetxatzea erabaki genuen. Berez intentzioa asteazken eta ortzegunean zerbait egitea zen, lehen egunean aterpera igo eta bigarrenean mendia eginez. Iragarpenak ordea ortzegunerako eguraldi nahasia iragartzen hasi ziren eta asteazkenean eguneko mendi bat egitea erabaki genuen. Hautagaien kastina egiten hasi eta porteoak txikiak izateko Gavarnie eta Neouvielleko inguruak bertzerik ez zitzaizkigun bururatzen. Errepide hauek ordea itxita jarraitzen zuten elurte handiengatik eta bertze zerbaiten bila hasi ginen. Hor atera zen gure ideia. Estaubeko eta Troumouseko zirkuen artean bada mendi lerrotxo bat, ezezagun xamarra eta bakartia. Horra joanen ginen!!
Egindako ibilbidearen krokisa. Argazkia 2013ko maiatzaren 5ean Soum des Salettes menditik ateratakoa da.


6:47 : Hotellerie le Maillet (1837m).
Bezperan gauez iritsi ginen irteera puntura eta ez genuen gau arras ona ere pasa. Hori bai, bakardadea erabatekoa zen. Inor ez inguruetan. Seietan, ordu batzuz iratzargailuak jotzeko zai egon eta gero, altxatu eta gauzak prestatuta martxan jarri ginen. Eguzki printzek gailurrak argitzen zituzten jadanik.


Lehen metroak zelai berde eta erosotik eskiak bizkarrean genituela egin genituen.



Ondotik eskuinerantz altuera irabazten hasi ginen elur-jauzi zaharren gainetik.


Horrela iritsi ginen harkaitz harresiaren azpikaldera. Hemen malda nabarmen handitzen da eta leku arriskutsu xamarra da. Alde batetik, maldan eroriz gero harresitik behera erortzeko arriskua dagoelako. Bertzetik, elur jausi guztiak hemendik kanalizatzen direlako. Guk gainera elurra nahiko egoera txarrean aurkitu genuen zati honetan eta ez zuen segurtasun handirik ematen.


Harresia gaindituta, jadanik eskiak hanketan, malda pixka bat etzaten da. Irudian bertze elur jausi bat zeharkatzen. Seinale ona da denak erorita egotea.


Malda gehiago etzan zen eta elurra ere egoera hobean aurkitu genuen hemendik gora.


Coumbe de Grand Gabiedouko zirkuan sartzen...


Parean Estaube mendia.


Eta gibelean hilabete lehenago igotako Soum des Salettes ederra.


Atsedenaren ondotik berriz malda goiti.


Mendizalearen bakardadea. Ez genuen inor ikusiko egun guztian.


Azken zatian hegoaldera biratu ginen elur gogorreko malda tenteago batetik kontu handiz lepora ailegatzeko.


Azken metroak...


...eta eguzkitara atera ginen lepoaren ondoan.


9:17 : Col 2783m.
Izenik gabeko lepora ailegatuta La Munia eta Robiñera mendietara ihes egiten zigun begiradak.


Puntu honetan utziko genituen eskiak.


Eta gailurreko azken metroak igotzeari ekinen genion.


Malda tente baina errazetik pioletaren laguntzaz igo ginen.


Gailurra dastatzear...


9:23 : Pic de Gabiedou (2809m).
Lehen begirada Pinetako haran berdera erortzen zen. Atzean Añiscloko lepoa eta Las Tres Marias mendiak.


Monte Perdidoko mendigunea lainoak tapatzen zigun.


Gailurreko argazkiak!!!



Gailurraz pixka batean disfrutatuta beherakoari ekin genion. Igotako bidetik jaitsi ordez, azpitik ikusi genuen kanal batetik jaistea erabaki genuen lepoaren bertze aldera pasata. Lehen metroak Gabiedouko ipar ekialdeko korridoretik eginen genituen. Korridore hau motza da, 50 metro ingurukoa eta malda zabalago batean uzten zaitu. Hala ere, kontuz pasatu beharrekoa da 45 graduko malda baitu. Nik oinez jaitsi nituen lehen metro horik eta Urkik aldiz eskiak jantzita. Elurra pasatzen hasia zegoen jadanik. Irudian Gabiedou mendia eta bere korridorea.


Korridorea eta lehen malda jaitsita Bouneuko zirkuan behera jaitsi ginen. Jaitsiera mundiala da, erabat gomendagarria. Guk ez genuen elur onegia aurkitu baina elur onarekin ikaragarria izan behar du. Txarrena tita batean ailegatzen zarela beheraino.


Kanale zabaletik behera Plateau de Maillet helmuga puntua begibistan genuela une oro.


Atsedenalditxoa jaitsieraren erdia eginda.


Azken metroetan elur txarra zela eta kanaletik atera eta Troumouseko zirku aldera jaitsi ginen malda zabalagoetatik. Eskiatzeko marko bikaina!!!


Berriz ere kanalera bueltan...


Behin Troumouseko zirkura igotzen den errepidera ailegatuta eskiak kendu eta azken metroak oinez eginen genituen.


11:00 : Hotellerie le Maillet (1837m).
Egunari bukaera emateko merezitako saria!!


Garagardoa edan eta gero etxerako bidea hartu genuen ikaragarri gustatu zitzaigun inguruari behin eta berriz atzera begiratuz.